“ Sức khỏe là tài sản quí giá nhất nhưng dễ mất nhất ”
Chế độ tập luyện cho người bệnh Gan
Tập luyện đều đặn là một thành phần quan trọng trong cuộc đấu tranh chống lại bệnh gan. Điều này là vài điều mà không thể tìm thấy ở bất kỳ cuốn sách giáo khoa y nào hay đã được dạy ở những căn phòng của trường y. Điều đó có thể giải thích tại sao hầu hết các bác sĩ về gan không nhận ra rằng việc tập luyện có thể duy trì sức khoẻ cho những bệnh nhân của họ quan trọng như thế nào.
Nhưng tôi đã thấy những lợi điểm lặp đi lặp lại trong quá trình thực tiễn của tôi. Những người có một vóc dáng tốt và tập luyện trên một nền tảng cơ bản đều đặn không chỉ cảm thấy khỏe hơn mà còn thường đáp ứng với điều trị y khoa tốt hơn. Mọi người không phải tập luyện nhiều để đạt được những thuận lợi đó. Cũng không cần việc tập luyện phải có ý thức làm quá sức. Vấn đề chính là đơn giản để thực hiện. Tập luyện đều đặn sẽ tăng mức năng lượng, giảm stress đối với gan, và trong nhiều trường hợp thậm chí là chậm các đợt tấn công của bất kỳ biến chứng nào liên quan đến bệnh gan. Đối với nhiều người mắc bệnh gan, điều chủ yếu là phải tham vấn một bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ một chương trình thể dục.
1. MỘT VÀI NHỮNG THUẬN LỢI CỦA TẬP LUYỆN
Thuận lợi của tập luyện là rất nhiều.
Đầu tiên, tập luyện đem lại cho mọi người cảm giác hòan tòan hạnh phúc và cải thiện hình ảnh của chính bản thân mình. Điều này là một yếu tố được biết rằng nếu một người cảm thấy tinh thần tốt, thì hệ miễn dịch của cô ta sẽ mạnh hơn và đem lại cho cô ấy đỉnh cao hơn cần thiết trong cuộc chiến chống bệnh tật.
Thứ hai, như đã thảo luận từ trước, việc tập luyện đem lại cho một người một gia tăng sức mạnh. Mệt mỏi thì có thể là thông thường nhất như một trong những triệu chứng làm khó chịu mà những người mắc bệnh gan. Nhiều người mắc bệnh gan thường cảm thấy như họ không đủ năng lượng để đi ngang qua phòng, một mình đi xung quanh tòa nhà. Tuy nhiên, cách tốt nhất để chiến đấu với sự kiệt sức dường như không ngừng này là phải tập luyện. Vâng, quan điểm về việc tập luyện khi bạn mệt có thể dường như trái ngược với trực giác- giống như một vòng tròn sai lầm- nhưng hầu hết mọi người thấy rằng nó thật sự họat động. Phần nào, sự mệt mỏi có thể phải đi cùng với yếu tố cả tim và gan đang họat động quá mức để giữ một sự cung cấp tốt cho hệ tuần hòan được lọc máu suốt cả cơ thể. Thêm một thói quen tập luyện đều đặn thì khả năng tất cả các cơ quan họat động hiệu quả hơn. Theo thời gian, điều này sẽ gia tăng mức năng lượng. Trong khi hầu hết mọi người thấy điều này khó khăn thực hiện đầu tiên, cho dù thậm chí họ nhận thấy có những thuận lợi khiến nó có giá trị tốt.
Thứ ba, việc tập luyện cải thiện chức năng tim mạch. Khi cơ thể trở nên mạnh hơn, và thích hợp aerobic hơn. Hệ thống tim mạch sẽ có khả năng làm việc hiệu quả hơn. Ít cố gắng hơn sẽ được yêu cầu đối với tim để bơm máu đến gan và những cơ quan khác của cơ thể. Sự ít cố gắng để với tim can bằng chức năng tim mạch mạnh hơn và một mức năng lượng tòan bộ được gia tăng cho một người mắc bệnh gan. Điều này có ý nghĩa vô cùng quan trọng để cố gắng thử vài tập luyện trong khi điều trị interferon, bởi vì điều này sẽ giảm sự mệt mỏi, sự dễ tức giận, và sự chán nản thường liên quan với thuốc này.
Thứ tư, việc tập luyện đưa đến kết quả là một sự giảm lượng mỡ tòan bộ cơ thể. Trong khi gần như mọi người đều biết rằng bản chất của thừa cân là một stress lớn của tim, nhưng hầu hết mọi người không nhận thấy rằng nó cũng làm vất vả hơn cho gan làm nhiệm vụ của nó. Khi mỡ cả cơ thể giảm thì hàm lượng mỡ ở gan cũng đồng thời giảm. Đây thường là đưa đến một việc giảm có ý nghĩa đối với những men gan đã tăng, Ăn đúng cách và tập luyện nhiều thì không nghi ngờ gì là các lâu nhất để giảm cân được biết đối với lòai người nhưng nó cũng là cách ăn tòan nhất và chắc chắn nhất. Đó là một điều đặc biệt đúng đối với những người mắc bệnh gan. Thậm chí việc tập luyện không liên tục cũng cho thấy là tốt cho những phụ nữ béo phì. Việc kết hợp một chế độ ăn khỏe mạnh với việc rèn luyện đều đặn cũng là cách tốt nhất để tránh khỏi sự tăng cân trở lại.
2. NHỮNG THUẬN LỢI CỦA TẬP LUYỆN ĐỐI VỚI LOÃNG XƯƠNG
Tập luyện thì cần thiết để giảm tỉ lệ những rối lọan xương tiềm ẩn. Lõang xương là một rối lọan xương thường liên quan với bệnh gan. Nó là kết quả của việc giảm tỉ trọng xương, do đó dẫn đến xương mỏng manh, dễ gãy xương. Trong khi lõang xương là một bệnh mà thông thường nhất ảnh hưởng đến những phụ nữ sau mãn kinh, nó cũng có thể ảnh hưởng đến những phụ nữ tiền mãn kinh và những nam giới mắc bệnh gan. Những phụ nữ sau mãn kinh đặc biệt có thể bị lõang xương bởi vì việc sản xuất estrogen đã dừng, việc mất xương gia tăng. Hơn nữa, những phụ nữ thì tự nhiên đã có một tỉ lệ khối cơ và xương thấp hơn nam giới. Điều này càng về sau càng gia tăng nguy cơ đối với họ về việc phát triển chứng loãng xương. Những nguy cơ khác của bệnh loãng xương ở những người gồm sử dụng rượu quá nhiều, xơ gan mật nguyên phát, xơ gan do bất kỳ bệnh gan nào đang tiến triển sẽ dẫn đến điển hình là sự mất cơ, và việc dùng prednisone cũng đưa đến loãng xương. May mắn, mọi người có thể giảm khả năng phát triển chứng loãng xương bằng cách luyện tập và một chế độ ăn khỏe mạnh thành một phần của cuộc sống của họ.
Cơ gia tăng kích thước để đáp ứng lại với việc co cơ, xương dài ra và gia tăng tỉ trọng khi cơ bám vào và co lại. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng sự phát triển cơ và xương được thúc đẩy bằng cách tập luyện thể lực và cũng để ngăn ngừa loãng xương. Bổ sung một chế độ ăn với ít nhất 1.000 đến 1.500 mg mỗi ngày calcium với kết hợp vitamin D thì cũng quan trọng. Nếu một người thật sự loãng xương thì không cần giữ cô ấy khỏi tập luyện, nhưng cô ấy sẽ phải trở nên cẩn thận hơn để tránh khỏi gẫy bấy kỳ xương nào. Những bài tập thể dục nhịp điệu có khả năng va chạm cao bao gồm: nhảy và đánh xoáy (vặn, xoay) thì có thể gia tăng nguy cơ của chấn thương thì nên tránh. Những bài tập thể dục nhịp điệu có va chạm ít như bơi và đi bộ thì là lựa chọn an toàn nhất cho việc tập luyện thể dục nhịp điệu. Những bài tập thể lực với những quả cân nhẹ nói chung có thể thực hiện an toàn. Chạy trên một mặt phẳng cứng như đường trải bê tông nên tránh. Những mặt phẳng mềm như những đường chạy được thiết kế đặc biệt, hay bãi biển cát thì thích hợp hơn.
3. NHỮNG LOẠI BÀI TẬP DÀNH CHO BỆNH GAN
Những người mắc bệnh gan nên chọn cả thể dục nhịp điệu và cả thể dục thể lực, bởi vì mỗi một loại hình thể dục đóng vai trò khác nhau trong việc đấu tranh lại bệnh gan. Thật may có rất nhiều sách, băng video, và những chương trình tivi dạy từng bước cả các loại thể dục. Điều quan trọng là dùng những tư liệu tự giúp đỡ này trước khi bắt đầu bấy kỳ chế độ tập luyện nào. Những ý kiến hữu ích khác bao gồm sắp xếp một vài buổi hẹn với một nhà huấn luyện cá nhân để thiết kế một thói quen phù hợp để tiếp nhận một cách cá nhân những cần thiết của một người mắc bệnh gan.
Nhiều nhà huấn luyện thích hợp sẽ làm việc đều đặn tại nhà của những khách hàng của họ hay nhà của người huấn luyện. Và gần đây, những thuận lợi được huấn luyện thích hợp một người với một huấn luyện viên đã trở nên phổ biến. Người ta lưu tâm cả sự kín đáo hay riêng biệt và cả sự riêng tư. Điều này thì quan trọng khi nhiều người có quá nhiều sự ý thức riêng biệt hay quá ngại ngùng để tập luyện trong một phòng tập tập trung hay, và làm mất động lực tự thúc đẩy sau một vài buổi tập đầu tiên tại phòng tập. Sự vui vẻ tăng dần lên sẽ xuất hiện rất nhanh tại phòng tập phục vụ đặc biệt cho những cá nhân không có một hình dáng đẹp. Trong những tình huống thuận lợi này, sự bối rối sẽ giảm đi và sự tập trung những người có tình cảnh giống nhau tạo nên một môi trường thân thuộc để thành một nhóm liên kết hỗ trợ: câu lạc bộ sức khỏe. Cuối cùng, khả năng thành công được gia tăng nếu một người chấp nhận một chương trình tập luyện mà cô ấy thật sự thích thú và thấy rằng có thể dễ dàng tham gia đều và ổn định ít nhất 3 lần mỗi tuần.
Lựa chọn thời điểm là rất quan trọng. Điều tốt để tập luyện là bấy kỳ thời gian nào trong ngày mà tiện lợi cho từng cá nhân. Tuy nhiên, gần hết của một ngày, hầu hết mọi người luôn quá mệt mỏi về thể xác và tinh thần để làm bấy cứ việc gì, tệ hơn hết là tiếp tục một công việc nhàm chán! Đấy là điều tại sao hầu hết những người mắc bệnh gan thấy rằng họ cần thực hiện bài tập của họ là điều đầu tiên trong buổi sáng. Trong khi một vài người có thể thấy nó khó khăn để sắp xếp buổi sáng cho nó một vị trí đầu tiên, khi họ muốn bắt đầu với một chế độ tập luyện, nó sẽ trở nên dễ dàng hơn. Và nhiều người thường thấy rằng việc tập luyện vào buổi sáng sẽ giúp đem lại cho họ một sự gia tăng đặc biệt về sức khỏe được tạo ra suốt cả ngày. Cuối cùng, không được làm quá sức. Đấy là điều quan trọng hơn để duy trì một thói quen đều đặn hơn là để lập bấy kỳ thành tích nào.
4. TẬP THỂ DỤC NHỊP ĐIỆU
Tập thể dục nhịp điệu thì huấn luyện cho tim, phổi, và tòan bộ hệ mạch máu tim để thực hiện và phân phát oxygen nhanh và hiệu quả hơn đến mọi nơi trong cơ thể. Lọai thể dục này tác động đến bơm quả tim. Khi một người trở nên thích hợp với thể dục nhịp điệu hơn thì quả tim sẽ không phải làm việc vất vả để bơm máu đến phần còn lại của cơ thể bao gồm cả gan. Mạch sẽ bắt đầu chậm hơn, khiến dễ dàng hơn cho gan để gửi trả lại phần còn lại của cơ thể lượng máu nó đã lọc. Điều thuận lợi này ở một người tập thể dục nhịp điệu nhuần nhuyễn bao gồm một mức sức lực được cải thiện một cách tòan bộ, mà được hiểu là giảm sự mệt mỏi. May mắn, một người không phải mua những bộ quần áo tập luyện thời trang hay đi đến một phòng tập tốt để tập thể dục nhịp điệu. Đi bộ nhanh, đạp xe đạp (cả tại chỗ và đều đặn), bơi, hay làm một công việc nặng hàng ngày tất cả đều cung cấp những thuận lợi của thể dục nhịp điệu một cách chắc chắn. Nhiều người bắt đầu với một vài việc dễ dàng như đi bộ xung quanh tòa nhà. Một gợi ý hữu ích là hãy bắt đầu bằng việc đi bộ lên và xuống con đường gần nhà. Với cách này, nếu một cơn mệt xảy ra đột ngột thì sẽ không tốn nhiều thời gian để về nhà.
5. TẬP LUYỆN THỂ LỰC
Tập luyện thể lực xây đắp cả xương và cơ. Vì nhiều lý do, nó quan trọng đối với tất cả những người mắc bệnh gan để sát nhập việc tập thể lực thành những thói quen tập luyên hàng ngày của họ.
Đầu tiên, bởi vì họ có xu hướng lõang xương, nên những người mắc bệnh gan cần bộ xương mạnh khỏe. Việc tập luyện thể lực là các tốt nhất để đấu tranh chống lại việc này, vì cơ mạnh thì tương đương xương mạnh.
Thứ hai, ở những giai đọan tiến triển của bệnh gan, cơ thể sẽ bị áp lực của việc lấy cơ như một nguồn năng lượng, và những người này có nguy cơ gia tăng sự mất cơ nghiêm trọng và sức khỏe bị giảm sút nhiều. Tuy nhiên, nếu một người có một nguồn dự trữ cơ đã được tích lũy trong cơ thể thì nó sẽ phải mất nhiều thời gian hơn để các biến chứng của bệnh gan phát triển.
Thứ ba, những người có quá nhiều mỡ trong cơ thể thì có nguy cơ tình trạng gan cơ bản của họ bị xấu đi bởi sự phát triển của bệnh gan nhiễm mỡ của phải do rượu (NAFLD). Việc tập luyện thể lực làm giảm số lượng mỡ trên cơ thể và gia tăng khối cơ. Vì thế, khả năng của sự phát trỉên của NAFLD sẽ được giảm xuống.
Cuối cùng, vì cơ nặng hơn mỡ nên việc tập luyện thể lực sẽ có ý nghĩa tốt hơn để đạt được sức khỏe săn chắc đối với những người này mà ở tình trạng ít cân.
Một ngọai trừ đối với tập luyện thể lực nên được lưu ý. Những người bị xơ gan đã có biến chứng giãn tĩnh mạch thực quản nên tránh tập luyện thể lực. Điều này là do trương lực của thành thực quản có thể gia tăng mạnh với việc tập thể lực, mà điều đó sẽ đẩy nhóm này đến nguy cơ vỡ dãn tĩnh mạch thực quản và chảy máu.
Một lần nữa, có nhiều sách, băng video tự gúp đỡ mà chúng mô tả làm thế nào để tạo được một thói quen tập luyện thể lực cá nhân. Một ý kiến hay là thuê một huấn luyện viên thích hợp, người có thể thiết kế một thói quen riêng đặc biệt cho sự cần thiết của từng cá thể. Điều quan trọng là người huấn luyện viên cần có kiến thức về những rối lọan gan của khách hàng và nhận thấy điều đó, do đó khách hàng sẽ không phải luôn luôn tập luyện hết tòan bộ sức lực của họ. Một người mắc bệnh gan không nên đẩy bản thân mình quá sức, cũng không nên cho phép cô ta bị đẩy tập quá sức bởi huấn luyện viên. Nếu cô ta cảm thấy quá mệt hay một phần cơ thể cảm thấy mệt, căng thẳng, cô ta nên ngưng tập cho đến khi cô ấy cảm thấy khá hơn. Việc huấn luyện phù hợp trở nên một phạm trù mà yêu cầu phải có giấy xác nhận, vì thế hãy chắc chắn rằng người huấn luyện viên là người đã được giấy chứng nhận.
Điều quan trọng phải nhớ là luyện tập nhiều một phần của cơ thể bằng nhau. Bạn có biết là có mười một phần cơ thể riêng biệt phải luyện tập không?! Bằng cách này, những khả năng bị tổn thương sẽ giảm xuống. Một vài bài tập kéo căng nên luôn luôn được thực hiện đầu tiên để làm ấm cơ trước khi thực hiện những bài tập thể lực. Số lần cân nặng được nâng nên cho phép từ 8 đến 12 lần. Mỗi một lần lập lại được xác định như một lần thực hiện riêng biệt và đầy đủ từng động tác của một bài tập nâng riêng biệt.một bài tập là một nhóm riêng những động tác tập lại, được theo sau bởi một sự nghỉ ngơi ngắn có chu kỳ. Ba bài tập của thể lọai tập này nên được thực hiện. Mục đích để tập luyện mỗi phần của cơ thể ít nhất một lần một tuần. Hai lần mỗi tuần là lý tưởng.
6. KẾT LUẬN
Bởi vì một chế độ ăn khỏe mạnh và một chế độ tập luyện thích hợp không thể thay thế cho việc điều trị quy ước, cho nên nó nên được cân nhắc là một sự bổ sung thiết yếu với điều trị. Trên thực tế, sau một chế độ phù hợp có thể có cải thiện thật sự những điều thuận lợi trong một thời gian dài ở một vài người mắc bệnh gan và có thể giúp ngăn ngừa hay làm chậm lại những đợt tấn công của các biến chứng liên quan đến bệnh gan. Vì thế, dinh dưỡng và tập luyện phù hợp cũng có thể giảm tối thiểu sự cần thiết phải dùng quá nhiều thuốc trong nhiều trường hợp. Vì thế mỗi một người có những sự cần thiết riêng và những yêu cầu riêng liên quan đến chế độ ăn và tập luyện, thì điều quan trọng là phải tìm đến một chuyên gia về gan, chuyên viên dinh dưỡng, và, hay những huấn luyện phù hợp những người có sự am tường để hướng dẫn cho bạn những hướng đúng.
Bài này cung cấp những hướng dẫn chung để tạo một nền tảng cơ bản cho một chương trình tập luyện và dinh dưỡng cho từng cá nhân.
