Nỗi lo về Nang thận

Gần đây rất nhiều bệnh nhân có nang đơn thận dù nhỏ cũng rất lo lắng và nghĩ đây là một dạng u nang, họ băn khoăn vì các bác sĩ mỗi người khuyên một cách khác nhau, người thì khuyên chọc hút, người thì khuyên mổ sớm, người thì khuyên không làm gì cả vv, bệnh nhân lo lắng hoang mang. Thế thì thật sự Thận có nang đơn là gì, tôi xin trao đổi ngắn gọn như sau:
Nang đơn thận có phải là một dạng u hay không? Và có nên lo lắng và phẫu thuật sớm không?
- Nang đơn thận là tổn thương nang thận mắc phải hay gặp nhất trên lâm sàng. Nang thận thường ở một bên, có thể có một hay vài nang. Tỉ lệ gặp ở nam giới gấp đôi nữ giới và tăng dần theo tuổi, với 22 – 30% bệnh nhân trên 70 tuổi có nang một bên thận. Tuổi khởi phát thường sau 40 tuổi. Nang đơn thận thường có nguồn gốc từ ống lượn xa, ống góp hoặc cũng có thể từ túi thừa ống thận, túi thừa đài thận. Cơ chế bệnh sinh chưa rõ ràng nhưng có vẻ như tắc nghẽn cục bộ ống thận và nhồi máu nhu mô thận đóng vai trò trong hình thành nang

.

Nang đơn thận có biểu hiện và biến chứng gì không?
- Nang đơn thận thường không gây triệu chứng. Tuy nhiên, có mối liên quan giữa nang thận với tăng huyết áp do tình trạng nang thận to gây chèn ép nhu mô thận, làm thiếu máu thận gây tăng tiết renin.
- Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể biểu hiện đái máu, đau thắt lưng, nhiễm trùng nang thận, chảy máu nang thận hoặc có dấu hiệu tắc nghẽn đường bài xuất. Tất cả những bệnh nhân có biểu hiện lâm sàng cần được đánh giá kỹ bệnh lý ác tính của nang thận ( tuy nhiên tỷ lệ này thường thấp)

Làm gì để chẩn đoán được nang thận và phân biệt với bệnh thận đa nang
- Hầu hết các trường hợp nang đơn thận được chẩn đoán tình cờ khi thực hiện các thăm dò hình ảnh. Hiếm gặp hơn là phát hiện nang thận thông qua sờ thấy khối ổ bụng, viêm thận bể thận, đái máu sau chấn thương.
- Vấn đề khó khăn trong chẩn đoán nang đơn thận là cần phân biệt với nang thận và ung thư thận, nang thận ung thư hóa. Điều này cần dựa vào tuổi khởi phát, diễn biến lâm sàng và tiền sử gia đình.
 Siêu âm nang đơn thận thường cho thấy hình ảnh thành nang trơn nhẵn, không có vách, không có cặn, vẩn đục trong nang. CT hệ tiết niệu thường được chỉ định khi hình ảnh siêu âm nghi ngờ. Nang đơn thận lành tính trên CT cho thấy tỉ trọng đồng nhất, không ngấm thuốc (nếu không thông với đường bài xuất), thành nang mỏng và trơn nhẵn, không có vôi hóa nang nếu không có tiền sử nhiễm trùng nang thận.

Hình ảnh siêu âm của một nang thận

Nang đơn thận có gây suy thận không?
- Nang đơn thận thường ít khi ảnh hưởng đến chức năng của thận, tuy nhiên nhiều trường hợp các nang thận phát triển quá lớn vẫn có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe. Trong trường hợp người bệnh phát hiện trong thận có nang, nên khám sức khỏe và kiểm tra chức năng thận thường xuyên để tầm soát. Liên hệ ngay với bác sĩ khi xuất hiện những triệu chứng của nang như: đau bụng trên, đau hoặc nặng vùng lưng, thận to, huyết áp cao và gặp các biểu hiện như đái máu, sốt, đái mủ vv...

Xử trí nang thận như thế nào?
- Tùy vào tình trạng, kích thước và sự ảnh hưởng của nang đơn thận, các bác sĩ sẽ chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp cho người bệnh. Nếu nang thận dưới 3cm và không có triệu chứng thì không cần điều trị. Tuy nhiên, cần theo dõi định kỳ nang thận bằng siêu âm, xét nghiệm nước tiểu, đánh giá chức năng thận định kỳ, ngoài ra nên tránh các va chạm mạnh.
- Nang đơn thận > 6cm, gây đau nhiều hoặc tăng huyết áp có thể được xử trí bằng chọc hút qua da. Tiêm chất gây xơ hóa vào trong nang sau chọc hút (cồn 95%) có thể giúp giảm tiết dịch nang, giảm nguy cơ tái phát. Tuy nhiên, cần chụp CT tiêm thuốc trước can thiệp để đánh giá nang thận có thông với đường bài xuất hay không.
- Phẫu thuật cắt chỏm nang được ưu tiên hơn trong những trường hợp nang thận lớn, chứa hơn 100ml dịch.
- Do vậy những bệnh nhân có nang thận nhỏ thậm chí 3-4 cm không có biến chứng thì không nhất thiết phải mổ và không quá lo lắng rằng đây là dạng U nang hay ung thư. Cần theo dõi định kỳ để xử lý khi có biến chứng xảy ra. Thậm chí có bệnh nhân nang to 7-8 cm mà tồn tại đến hàng chục năm mà không cần xử trí nếu không có biến chứng.

Theo FB của Ts Đỗ Gia Tuyển